Rozwój hutnictwa przyczynił się do technologicznego skoku w wielu dziedzinach życia. O ile pierwsze próby formowania metali dotyczyły przede wszystkim pierwiastków o stosunkowo niewysokiej temperaturze topnienia (jak miedź, ołów i aluminium), to z czasem opanowano obróbkę żelaza. Sam pierwiastek okazał się nie tylko kruchy, ale też podatny na korozję, stąd już w erze żelaza starano się szukać dodatków, mających stworzyć materiał nie tylko mocny, ale też odporny na uszkodzenia mechaniczne i jednocześnie podatny na obróbkę. Mieszając żelazo z węglem w pierwszych piecach hutniczych, uzyskiwano nowe stopy. Z czasem zaczęto rozróżniać je na stal (stop żelaza z węglem o zawartości drugiego pierwiastka do 2 procent) i żeliwo (zawartość węgla powyżej 2 procent).
Współcześnie
Obecne potrzeby cywilizacyjne wymagają, by określonych cech metali, czasem sprzecznych, co przyczyniło się do powstawania nowych odmian. Jedną z nich są staliwa, czyli wieloskładnikowe stopy żelaza z węglem (odmianach użytkowych zawartość tego pierwiastka nie przekracza 1,5 procent), niepodatne na obróbkę plastyczną. Ciekawszą i szerszą grupę stanowią stale, pośród których na szczególną uwagę zasługuje stal nierdzewna (znana też jako INOX).
Najważniejsze cechy stali nierdzewnej
Istotną cechą jest wysoka odporność na działanie wysokiej temperatury (nawet powyżej 800 st. C) bez strat na właściwościach – w tych warunkach materiał nie wydziela toksycznych związków; w parze z odpornością na wysoką temperaturę idzie odporność na niskie temperatury – podczas arktycznych mrozów stal nierdzewna nie pęka, zachowując odporność mechaniczną na wysokim poziomie.
Następną cechą stali nierdzewnej – dla wielu najistotniejszą – jest odporność na korozję. Uzyskuje się ją dzięki dodatkowi chromu – jako stal nierdzewną można określać tę, w której składzie zawartość tego pierwiastka wynosi minimum 10,5 procent. Odporność na korozję wynika z tego, że w połączeniu ze znajdującą się w atmosferze wilgocią tlenek chromu łączy się i w miejscach uszkodzenia powstaje regulująca się samoistnie warstwa pasywna.
Pielęgnacja
Na uwagę zasługuje fakt, że elementy ze stali nierdzewnej są łatwe w czyszczeniu. Używając tradycyjnych detergentów (jak proszki, mydła i pasty), w prosty sposób można oczyścić powierzchnię bez obaw o jej uszkodzenie.
Zastosowanie
Stal nierdzewna należy do najbardziej popularnych materiałów. Obecnie stosuje się ją zarówno w przemyśle (także mechanice precyzyjnej i elektronice), jak i w transporcie. Ponadto to ceniony materiał w budownictwie i architekturze – bywa stosowany i do elementów konstrukcyjnych, i ozdobnych. Więcej przykładów dotyczących wykorzystania tego surowca można znaleźć na stronie https://sklep-metale.pl/.
