Niezależnie od metody spawania elektrycznego do wykonania trwałej spoiny potrzebne są elektrody spawalnicze. Od ich rodzaju zależy nie tylko trwałość połączenia, ale również stabilność i jakość.
Elektrody spawalnicze są wykorzystywane do spawania już od wielu lat i biorą udział w procesach przeprowadzanych metodami MMA (Manual Arc Welding), TIG (Tungsten Inert Gas) oraz MIG/MAG. W zależności od wybranego rodzaju elektrody i metody spawania, możesz połączyć ze sobą różnego rodzaju materiały, np. stale stopowe i niestopowe, nikiel, żeliwa oraz miedź i stopy miedzi.
Czym są elektrody spawalnicze?
Elektrody do spawania są niezbędnym elementem, który wchodzi w skład urządzenia spawalniczego do spawania elektrycznego. Za ich pomocą możesz stworzyć trwałe, niemal nierozerwalne połączenie między dwoma materiałami. Elektrodą spawalniczą nazywa się kawałek metalu, który stanowi rdzeń, oraz otaczającą go otulinę – od jej rodzaju zależy skład powstałej spoiny.
Na co zwrócić uwagę wybierając elektrody spawalnicze?
O tym, jakie elektrody do spawania powinieneś wybrać, decyduje głównie metoda spawania oraz rodzaj urządzenia, np. podczas spawania metodą MMA potrzebna jest elektroda topliwa, otulinowa, a do spawania metodą TIG konieczna jest elektroda nietopliwa. Użycie tej pierwszej wymagać będzie od ciebie większych umiejętności, ponieważ długość elektrody podczas spawania ulega zmianie, przez co musisz ciągle pilnować, aby jej odległość od jeziorka spawalniczego była niezmienna.
Zastanawiając się jak dobrać elektrody do spawania, weź pod uwagę także warunki, w jakich będzie przebiegał proces spawania, rodzaj spawanych materiałów oraz pozycję spawania. Szczególnie ta ostatnia jest ważna, ponieważ determinuje wybór średnicy elektrody. Przyjmuje się, że średnica ta powinna być mniejsza niż grubość spawanego materiału, ale jednocześnie możliwie jak największa. Ma to istotne znaczenie przy wykonywaniu warstw wypełniających. Nie bez znaczenia jest również rodzaj, biegunowość i natężenie prądu – informacje o tych parametrach znajdują się w katalogach producentów elektrod oraz na opakowaniu.
Rodzaje elektrod do spawania
Jeżeli chodzi o elektrody spawalnicze rodzaje wyróżnia się dwa: topliwe i nietopliwe. Te pierwsze używane są głównie podczas spawania metodą MMA, a drugie w spawaniu TIG i MIG/MAG. Niezależnie od rodzaju elektrody, stosuje się też podział ze względu na długość i średnicę (od 1 do 6 mm), gdzie pod uwagę bierze się średnicę rdzenia.
Wśród elektrod otulinowych, topliwych wyróżnia się elektrody w otulinie:
- kwaśnej, która zawiera tlenki żelaza i odtleniacze. Ten rodzaj elektrod nadaje się do spawania w pozycji nabocznej, podolnej i pod pewnymi warunkami w pozycjach przymusowych; wykazuje też większe niż inne elektrody skłonności do powstawania pęknięć krystalizacyjnych. Nadaje się do spawania prądem stałym o ujemnej biegunowości oraz przemiennym.
- zasadowej, złożonej z węglanu wapnia, fluorytu i magnezu. Spoiwo tej elektrody jest plastyczne i odporne na pękanie, zarówno gorące, jak i zimne. Otulina zasadowa pozwala na przyjęcie dowolnej pozycji spawania, z wyjątkiem spawania z góry na dół, oraz spawanie prądem stałym o biegunowości dodatniej (na elektrodzie).
- celulozowej, stosowane najczęściej podczas spawania w trudnych warunkach, np. na otwartej przestrzeni bez zadaszenia, przy użyciu prądu stałego o biegunowości dodatniej lub prądu przemiennego oraz w dowolnej pozycji spawalniczej.
- rutylowej, zawierającej rutyl i odtleniacze. Pozwalają na spawanie w dowolnej pozycji, z wyjątkiem pozycji z góry na dół, oraz zarówno prądem przemiennym, jak i stałym o biegunowości ujemnej. Spawa się nimi głównie cienkie materiały.
- utleniającej, z duża zawartością tlenków żelaza i manganu. Właściwości mechaniczne spoin wykonanych tymi elektrodami są gorsze niż innych spoin, ze względu na obecność w spoinie dużej ilości tlenu i azotu.
Wymienione wyżej elektrody spawalnicze oznaczenia mają ujednolicone – wskazują one na rodzaj zastosowanej otuliny:
- A – kwaśna
- B – zasadowa
- C – celulozowa
- R – rutylowa
- O – utleniająca.
Wśród elektrod nietopliwych znajdują się głównie elektrody wolframowe. Poszczególne kolory elektrod wolframowych oznaczają procentową zawartość wolframu w stopie.
- Elektroda zielona (WP) wolframowa, złożona w 100% z wolframu, służy do spawania prądem zmiennym aluminium, magnezu oraz ich stopów.
- Elektroda czerwona (WT20) torowa, zbudowana w 98% z wolframu i w 2% z toru, wykorzystywana jest do spawania prądem stałym, głównie stali nisko- i wysokostopowej oraz stopów miedzi, niklu i tytanu.
- Elektroda szara (WC20) cerowa, to mieszanka 98% wolframu i 2% ceru. Można nią spawać z użyciem prądu stałego i zmiennego, stale nisko- i wysokostopowe oraz stopy aluminium, miedzi, niklu i tytanu.
- Elektroda złota (WL15) lantanowa, to stop wolframu (98,5%) oraz lantanu (1,5%). Zasady użycia są analogiczne do elektrody szarej.
- Elektroda niebieska (WL20) lantanowa, składa się z 98% wolframu i 2% lantanu i używa się jej tak, jak elektrody szarej i złotej.
- Elektroda purpurowa (WX3), stanowiąca stop wolfram (98,15%), lantanu (1,75%) i ceru (0,095%). Służy do spawania prądem stałym stali nisko- i wysokostopowych oraz stopów miedzi, niklu i tytanu.
Szeroki wybór elektrod do spawania znajdziesz w sklepie Castorama – https://www.castorama.pl/produkty/narzedzia-i-artykuly/warsztat-i-organizacja/spawanie-i-lutowanie.html.
